Lên lớp 1 là cột mốc quan trọng trên con đường học hành của trẻ. Từ việc phải thức dậy đúng giờ đến sắp xếp thời gian như thế nào cho hợp lý, bé sẽ tôi luyện được rất nhiều kỹ năng trong năm tháng cắp sách đến trường, qua đó mà trưởng thành hơn.

Để được như vậy, bố mẹ cần bên cạnh bé, động viên và khích lệ để bé có thể phát triển tốt nhất. Những việc sau đây sẽ giúp bố mẹ làm điều đó.

1. Tập cho trẻ thức dậy sớm

Một ngày học điển hình bắt đầu lúc 7 giờ sáng và kéo dài đến buổi trưa. Khác với lớp mẫu giáo, bé có thể đến trường lúc nào cũng được thì khi vào lớp 1, bé sẽ cần phải dậy sớm để đi học đúng giờ.

Gợi ý: Mẹ nên tập cho con thói quen dậy sớm từ khoảng một tuần trước khi bắt đầu vào lớp 1 hoặc sớm hơn nữa thì càng tốt. Nhờ đó, việc thức dậy sớm sẽ dần trở thành thói quen, không cần thúc ép.

2. Tạo lập các thói quen khoa học

Tạo thói quen là một khía cạnh cực kì quan trọng ở cấp tiểu học. Ngoài việc tập trung học theo thời khóa biểu ở trường thì việc sắp xếp một lịch trình sau giờ học sẽ giúp bé hoàn thành các bài tập của mình đúng hẹn.

Gợi ý: Theo lời các chuyên gia tâm lý học thì các mẹ có thể lên một lịch cố định để bé tập vẽ, đọc sách hoặc học đàn,… bất cứ việc gì mà bé cần ngồi một chỗ để tập trung. Theo thời gian, thay đổi những hoạt động đơn giản đó bằng các việc công phu hơn. Mấu chốt là giúp bé hiểu được rằng giờ học không phải là cái gì đó quá đau khổ, khó nhọc, mà là việc mỗi học sinh cần có.

3. Để bé tự chuẩn bị cặp sách

Trong cặp sách của trẻ chỉ nên chứa đựng những thứ cần thiết thôi, bởi vì khi trẻ mang quá nhiều thứ trên lưng, việc đi lại đã cực nhọc rồi mà sau này còn ảnh hưởng đến tư thế, dáng người và cột sống của trẻ.

Gợi ý: Ở nhà, mẹ nên để bé tự sửa soạn sách vở, để bé tự suy nghĩ xem bé sẽ cần gì ở lớp vào ngày mai. Một số câu hỏi gợi mở cho bé như là: Hôm nay con học môn gì? Con đã bỏ hộp bút vào chưa? Quan trọng là bé học được phép tự lập, tự lo cho bản thân mình.

4. Trau dồi kỹ năng nghe

Lên lớp một thì không còn giống lớp mẫu giáo nữa, bởi vì tỉ lệ cô – trò sẽ là 1 cô phụ trách 30 – 40 học sinh. Với quy mô lớp lớn như thế, bé sẽ cần phải biết cách lắng nghe cẩn thận để nắm vững được bài học.

Gợi ý: Một cách để khuyến khích trẻ lắng nghe là khi hướng dẫn trẻ làm một việc gì đó, bố mẹ và cô giáo không nên lặp lại nhiều hơn hai lần. Dần dần, bé sẽ hiểu rằng nếu không lắng nghe, trẻ sẽ không làm theo được.

5. Luyện các kỹ năng xã hội tốt

Ngôi trường tiểu học cho bé cơ hội kết bạn mới, những tình bạn có thể kéo dài suốt đời. Không những thế, nếu bé có bạn bè tốt, có thể tin tưởng, bé còn có thêm được nhiều kỷ niệm đẹp của tuổi học trò và hình thành nhân cách tốt hơn.

Gợi ý: Bố mẹ cần làm mẫu cách đối nhân xử thế, cách giao thiệp bạn bè, cách cư xử với mọi người. Và cũng nên nắm được khả năng và cách bé làm việc nhóm, cách bé đọc được ý tứ qua nét mặt, cử chỉ, ánh mắt, hình dáng và giọng nói của những người xung quanh, nhằm giúp bé mài dũa kỹ năng giao tiếp sắc bén. Bởi vì chính giao tiếp tốt mới là nền tảng của một mối quan hệ bền vững.

6. Dạy con tính trung thực

Trong thời gian tới, khi các bài tập bắt đầu chất đống, sẽ có lúc con nói dối rằng con làm xong hết rồi, hoặc là hôm nay con không có bài tập về nhà, bởi vì con sợ là mình không thể làm hết hoặc là không biết cách giải.

Gợi ý: Đừng phạt vì tội lừa dối, vì hình phạt chỉ khiến con bịa ra một lời nói dối to hơn để không bị bố mẹ mắng trong những lần sau. Quan trọng là bạn nên nói chuyện thẳng thắn về những giá trị trung thực. Một khi con cảm thấy bố mẹ sẵn sàng lắng nghe, chăm sóc và cùng con tìm ra giải pháp, thì con sẽ luôn sẵn lòng tin tưởng để chia sẻ mọi khúc mắc với bố mẹ.

7. Dạy con cách làm việc nhóm

Lên lớp 1 cũng là lúc con sẽ có dịp phải làm việc theo nhóm và tất nhiên sẽ có lúc con bạn thấy ghét cái tôi của một người chung đội. Nên nếu học được cách làm việc nhóm càng sớm thì công việc nhóm đó sẽ càng dễ dàng.

Gợi ý: Theo các chuyên gia tâm lý học, phụ huynh nên duy trì các kênh truyền thông mở. Bé càng cởi mở với bố mẹ thì càng biết cách thể hiện bản thân. Mà việc thể hiện ý nghĩ trong lòng rất quan trọng trong làm việc nhóm bởi vì nó đòi hỏi sự mạnh dạn. Bố mẹ cũng đừng quên nhắc con rằng khi đội mình không thể hoà hợp thì không có gì phải lo lắng, con hãy nói với cô giáo để giải quyết.

8. Luôn cập nhật tình hình ở trường

Chương trình học của con có thể thay đổi bất kì lúc nào, bố mẹ cần phải biết những thay đổi này để giúp bé thích ứng với bất kỳ thay đổi nào.

Gợi ý: Khi có chút thời gian, bố mẹ hãy truy cập vào chương trình giảng dạy của Bộ Giáo dục để nắm bắt tốt các môn học được đề cập đến ở bậc Tiểu học. Ngoài ra, bạn nên cố gắng tham dự các buổi họp phụ huynh tại trường, thường xuyên liên lạc với giáo viên chủ nhiệm để có thể theo kịp tình hình hiện tại và các sự kiện sắp tới.

9. Dành một buổi tập dượt

Lần đầu tiên dù có làm gì thì chắc chắn cũng sẽ là một trải nghiệm đầy lo lắng và run sợ. Tập duyệt trước ngày chính thức vào lớp 1 sẽ là cơ hội để cho bé biết mình cần phải làm gì và làm như thế nào.

Gợi ý: Dành một ngày mà mọi người trong nhà cùng thức dậy sớm theo giờ vào lớp của trẻ, rồi mẹ sẽ đưa bé đến trường. Trên đường đi, mẹ sẽ nhắc bé các dấu hiệu hai bên đường để ghi nhớ, sau này nếu bé tự đi học sẽ không bị lạc.